قمرهای مریخ چطور شکل گرفتند؟

قمرهای مریخ چطور شکل گرفتند؟

بیگ بنگ: دانشمندان باور دارند که فوبوس یکی از دو قمر مریخ، در آینده تکه پاره می شود. نحوه ی شکل گیری مبهم این قمرها ممکن است توسط مطالعات جدید حل شود که به تئوری برخوردی بزرگ بین مریخ و سیاره ای اولیه و قدیمی ارتباط دارد که باعث تولد قمرهای فوبوس و دیموس شده است.

 

به گزارش بیگ بنگ، دو فرضیه ی اصلی برای تولد قمرهای مریخ وجود دارد. یکی بیان میکند که فوبوس و دیموس سیارکهایی بودند که در مداری دور مریخ اسیر شده اند. ولی مطالعه ی دیگر که توسط پژوهشگران فرانسوی، بلژیکی و ژاپنی نشان می دهد که شکل و گرایش مدارهای قمرهای مریخ به خوبی ترکیب دانه ای قمرها منجر میشود تا نمایشنامه یمان را باور نکردنی کند.

فرضیه دوم بیان میکند ۴٫۵ میلیارد سال پیش مریخ با سیاره ی اولیه ای در حدود یک سوم سایزش برخورد کرده است. خرده هایش توسط تاثیرات عظیم الجثه به خارج پرتاب شده و دیسکی اطراف سیاره ایجاد کرده، طوری که در طی میلیون ها سال شکلی شبیه فوبوس و دیموس و سایر قمرهایی که اکنون وجود ندارند ایجاد کرده است. این فرضیه برای مدتی در نظر گرفته نمیشود ولی مطالعات اخیر برای اثباتش شواهدی دیگر دارد و پس از درست کردن مدل های پیچیده و شبیه سازی های مختلف برخی از رخنه های موجود در موضوع را پر میکند.

سباستیان چارنوز یکی از پژوهشگران گفت: «مساله ی اصلی برای توضیح چگونگی تاثیر عظیم روی مریخ است که دو قمر بسیار متفاوت نسبیت به ماه زمین به جا گذاشته، همچنین نحوه ی شکل گیری جرمی بزرگ است که تحت تاثیر چنین نیروهای برخوردی عظیمی شکل گرفته.» تیم تحقیقاتی باور دارد ابهامات را از میان برداشته اند و کلید حقیقی تفاوت بین دوران سرعتهای دو سیاره مریخ و زمین است. زیرا زمانی که ماه متولد شد سرعت چرخش زمین خیلی بیشتر از اکنون بوده، طوری که یک روز فقط به مدت ۴ ساعت طول می کشید و همین باعث میشود قمر ما خیلی دورتر پرتاب شود تا زمانی که در مدار درستش گیر بیفتد.

مریخ اگرچه خیلی آرام تر در محور تقارنش میچرخید، این بدین معناست که باقی مانده ی سنگهای برخوردی، به قمرهای کوچکتری تقسیم شده اند. بر اساس نیروهای جزر و مدی در طی میلیون سال بعد، بسیاری از این سنگها به سطح خود سیاره بازگشته اند. این همان نیروهایی است که باعث کشیده شدن فوبوس در مدار نزدیک مریخ شده و باعث می شود تا در آینده این قمر نیز به سیاره برخورد کند و تکه پاره شود، اما دیموس به قدر کافی از سیاره ی مریخ دور است و دچار سرنوشت مشابه نمی شود.

زمانی که تیم به نمایشنامه یشان دلگرم شده اند گواهی های نیرومندی میتواند آنها را به ۱۰ سال پیش بازگرداند. یک ماموریت اکتشافی توسط ژاپن در حال پرتاب کردن موشکی است تا هر دو قمر را در سال ۲۰۲۲ بررسی کند و نمونه هایی از فوبوس بیاورد. بعد از ماموریت، موشک در سال ۲۰۲۶ به زمین باز میگردد و تیم دانشمندان مسولیت آزمایش کردن نمونه ها را بر عهده دارند تا مبدا و منشا قمرها را بررسی کنند و بفهمند که واقعا ترکیبی از سنگهای مریخ در آن موجود است و یا جسم نامشخصی با مریخ برخورد داشته است. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه ی Natural Geoscience منتشر شده است.